اتساع زمان؛ چرا در هواپیما کُندتر پیر میشوید
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۱۴۵۵۹۷
فرارو- کریس لینتوت؛ اخترفیزیکدان، نویسنده و برنامه ساز بریتانیایی است. او استاد اختر فیزیک در گروه فیزیک در دانشگاه آکسفورد است. تحقیقات او بر تکامل کهکشانها و کاربرد مدلهای نجومی شکل گیری ستارهها در کهکشانهای فراتر از راه شیری به ویژه استفاده از ترکیبات گوگردی به عنوان نشانه ستارههایی که در حال شکل گیری هستند متمرکز بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش فرارو به نقل از بخش جهانی شبکه خبری بی بی سی، در سال ۱۹۷۱ میلادی "جوزف هیفل" فیزیکدان و "ریچارد کیتینگ" اخترشناس با چهار ساعت اتمی سزیمی سوار بر خطوط هوایی تجاری پرواز کردند. آنها دو بار دور دنیا پرواز کردند یک بار به سمت شرق و یک بار به سمت غرب و ساعتها را با ساعتهای دیگری که در رصدخانه نیروی دریایی ایالات متحده قرار داشتند مقایسه نمودند. وقتی این ساعتها کنار یکدیگر قرار گرفتند سه مجموعه ساعت با یکدیگر اختلاف داشتند و این اختلاف با پیش بینیهای نسبیت عام و نسبیت خاص همخوانی داشت. در واقع، نکته قابل توجه آن بود که ساعتها مخالف بودند: عمل سفر ظاهرا گذر زمان را تغییر داده بود.
این آزمایش آزمایشی برای یک اصل اساسی نظریه نسبیت اینشتین بود که زمان جهانی نیست. هر چه سریعتر سفر کنید زمان کم تری برای شما میگذرد. اثر آن کوچک است. اگر از لندن به نیویورک با یک پرواز ترنس آتلانتیک بروید و ساعت شما یک ده میلیونیوم ثانیه از ساعتی که روی زمین باقی مانده است فاصله خواهد داشت، اما با این وجود شما نسبت به زمانی که در خانه میماندید قدری کُندتر پیر خواهید شد و هیفل و کیتینگ میتوانستند آن را اندازه گیری کنند.
یکی دیگر از پیشبینیهای نسبیت اشاره میکند که گرانش نیز تاثیر دارد. اگر از کشش گرانشی زمین دورتر شوید زمان سرعت بیشتری خواهد گرفت. این ویژگی بر روی بدن ما تاثیر میگذارد بدان معنا که سر شما قدری بزرگتر از پاهای شماست. بار دیگر میبینید که تاثیر فوق العاده کوچک است، اما در فواصل بیشتر از زمین اهمیت پیدا میکند. سیستم GPS که همه ما برای جابجایی و حمل و نقل به آن وابسته هستیم با ماهوارههای آن در ۲۰ هزار کیلومتری بالاتر از سطح زمین باید این موضوع را در نظر بگیرد تا بتواند به درستی کار کند.
علیرغم این پدیدهها زمین در نهایت سیارهای کوچک در یک کیهان بزرگ است. در اطراف سیاه چالهها اجرام عظیمی که کشش گرانشی آنها از هر سیارهای کوتولهها را میکِشد این اثرات نسبیتی به مراتب بارزتر میشوند.
برای درک دلیل آن تصور کنید که به سمت یک سیاهچاله سقوط میکنید. فرض میکنیم در یک فضاپیمای جادویی هستید که شما را از اثر ناراحت کننده "اسپاگتی شدن"* مصون میدارد کشش انتهایی که برای هر چیزی که خیلی به سیاهچاله نزدیک شود رخ میدهد. زمانی که سقوط میکنید هیچ تفاوتی از نظر زمانی برای خود یا اطرافیان نزدیک تان احساس نمیکنید. با نگاه کردن به ساعت یا احساس نبض خود همان ضربان ثابتی را که ثانیه به ثانیه نزدیک به عذاب تقریبا قطعی میشوید درک میکنید. اگر ابزار فضاپیمایتان به شما اجازه میدهد به عقب نگاه کنید تا جهان را در خارج از سیاهچاله مشاهده کنید. در آن صورت ممکن است متوجه چیز عجیبی شوید به نظر میرسد که رویدادهای خارج از آنجا در حال سرعت گرفتن هستند. اگر میتوانستید زمین را از طریق تلسکوپ تماشا کنید آینده سیاره و گونههای ما را مشاهده میکردید که برای لذت بردن شما به نمایش در میآیند مانند یک فیلم سریع تر. اگر میتوانستید سیگنال تلویزیونی بگیرید قادر بودید سایر برنامههای بشریت را نیز تماشا کنید البته زمانی که تکامل خورشید به یک غول سرخ به سرعت سیاره را میبلعید.
اکنون دیدگاه را تغییر دهید. تصور کنید در یک ایستگاه فضایی هستید که در فاصلهای مطمئن از سیاهچاله در حال چرخش هستید و سقوط همکار شجاع یا بدبخت خود را تماشا میکنید. لبه سیاهچاله مانند آنچه که هست افق رویداد است نقطهای که حتی اشیاء در آن سفر با سرعت نور نمیتوانند فرار کنند و منطقی به نظر میرسد که انتظار داشته باشیم دوست در حال عقب نشینی ما به این نقطه برسد و سپس ناپدید شود. چیزی که شما واقعا میبینید عجیبتر است اگر آنان برای ما دست تکان دهند ما شاهد تکانهای آهستهتر آنها خواهیم بود، زیرا در عمق چاه گرانشی سیاهچاله فرو میروند. به نظر میرسد ساعتی که در قسمت بیرونی فضاپیمای آنان نصب شده است در مقایسه با ساعتی که به طور ایمن در ایستگاه ما نصب شده کُندتر کار میکند.
این اثر در فیلم "میان ستاره ای" (Interstellar) به نمایش درآمده جایی که فضانوردانی که سیارهای در نزدیکی یک سیاهچاله را کاوش کرده اند ظاهر میشوند تا جهان تغییر یافتهای را بیابند که بدون آنان حرکت کرده است. همان طور که فیلم نشان میدهد این پرسش که آیا زمان گذراندن نزدیک سیاهچاله یا دورتر از آن زمان درست است پرسشی منطقی نیست. نسبیت به ما میگوید که چنین چیزی وجود ندارد. این فیلم هم چنین به دلیل دقت علمی و به تصویر کشیدن اختر فیزیک نظری از سوی بسیاری از ستاره شناسان مورد تحسین قرار گرفت.
اگرچه ما هرگز این را از بیرون نخواهیم دید، اما مسافر محکوم به فنای ما در نهایت از افق رویداد سیاهچاله عبور خواهد کرد مرزی که هیچ نوری یا هیچ چیز دیگری نمیتواند از آن عبور کند. این نقطه بدون بازگشت است و فراتر از آن مسافر مجبور میشود به سمت مرکز سیاهچاله برود. این بدان معناست که تجربه آنها از زمان میتواند اساسا تغییر کند و حتی ممکن است بتوانند در زمان به عقب و جلو حرکت کنند.
علت آن چیست؟ در زندگی معمولی مان با خیال راحت خارج از سیاهچاله میتوانیم هر طور که دوست داریم در سه بعد فضا حرکت کنیم، اما باید بیوقفه در بعد چهارم به سمت جلو حرکت کنیم: زمان. با این وجود، در افق رویداد یک سیاهچاله، همه چیز به سوی عقب در حال حرکت است. یک فضانورد مجبور میشود بی وقفه در فضا به سمت مرکز سیاهچاله سفر کند که به این معنی است که برخی فکر میکنند ممکن است بتوانند در زمان حرکت کنند. از این نظر یک سیاهچاله میتواند مانند ماشین زمان عمل کند و به هر کسی که به اندازه کافی شجاع باشد اجازه میدهد وارد شود تا به زمانهایی مدتها قبل از عبور از افق رویداد به زمان ایجاد خود سیاهچاله بازگردد سفر کند.
تنها نکته آن است که تا آنجا که ما میتوانیم بگوییم هیچ راهی برای خروج از سیاهچاله وجود نخواهد داشت. بنابراین، هیچ مسافر زمانی از آینده نمیتواند از این ترفند برای آمدن و دیدن ما در اینجا در سطح زمین استفاده کند. با این وجود، درک آن چه ممکن است و تفکر در مورد این که چگونه سیاهچالهها فضا و زمان اطراف خود را دستکاری میکنند میتواند دقیقترین آزمونهای نظریههای اینشتین را در اختیار فیزیکدانان قرار دهد و ممکن است به درک عمیق تری از آن چه که ما آن را زمان مینامیم منجر شود.
*اتساع زمان یا فراخش زمان یکی از مفاهیم فیزیکی مربوط به نظریه نسبیت خاص آلبرت اینشتین است که مبنی بر پایه نسبیت این گونه بیان میشود که از دید دو ناظر با سرعت متفاوت گذر زمان متفاوت بررسی میشود.
* در اخترفیزیک اثر اسپاگتی یا اثر نودل کشیدگی عمودی و فشردگی افقی اجسام به گونهای است که به اجسامی دراز و نازک (شبیه اسپاگتی) در یک میدان گرانشی بسیار قوی و غیر یکنواخت تبدیل شوند. اثر اسپاگتی بر اثر نیرویهای بسیار بزرگ کشندی ایجاد میشود. در موارد باشدت بسیار بالا نزدیک سیاهچالهها کشیدگی به اندازهای بالاست که هیچ جسمی نمیتواند آن را تاب بیاورد و اهمیتی ندارد که اجزا آن جسم چه اندازه مستحکم باشند در ناحیهای کوچک فشردگی افقی و کشیدگی عمودی به تعادل میرسند به گونهای که اجسام کوچکی که اسپاگتی میشوند تغییر حجم خالصی ندارند.
منبع: فرارو
کلیدواژه: قیمت طلا و ارز قیمت موبایل یک سیاهچاله افق رویداد ساعت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۱۴۵۵۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامه هیاتهای مذهبی برای سالروز شهادت امام صادق(ع) اعلام شد
به گزارش خبرنگار مهر، در آستانه فرا رسیدن سالروز شهادت امام صادق (ع) تعدادی از هیأتهای مذهبی، مساجد و بقاع متبرکه سراسر کشور برنامه عزاداری خود را اعلام کردند.
*حرم مطهر امام رضا (ع) / مشهد
شب شهادت
سخنران: حجتالاسلام علی اوسطی
مرثیهخوانی: سیدمحمود علوی و مرتضی اسلامینژاد
قرائت زیارت امینالله: احمد واعظی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۱۹:۲۵
روز شهادت
سخنران: آیتالله سید احمد علمالهدی
مرثیهخوانیان: رضا عرفانیان، امیر عارف
قرائت زیارت امام صادق (ع): قاسم پناهی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، از ساعت ۹:۱۵
نشانی: حرم مطهر امام رضا (ع)، رواق امام خمینی (ره)
*حرم مطهر حضرت معصومه (س) / قم
شب شهادت
سخنران: حجتالاسلام آقاتهرانی
مرثیهخوانی: عباس حیدرزاده
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از نماز مغرب
ظهر شهادت
سخنران: حجت الاسلام سید حسین آقامیری
مرثیهخوانی: میثم مطیعی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
شام شهادت
سخنران: حجتالاسلام مؤمنی
مرثیهخوانی: سیدعلی حسینینژاد
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از نماز مغرب
نشانی: قم، حرم مطهر حضرت معصومه (س)، شبستان امام خمینی (ره)
*هیأت رایةالعباس (ع) / تهران
سخنران: حجتالاسلام ریاضت
مرثیهخوانی: محمود کریمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: چیذر، آستان امامزاده علی اکبر (ع)
*هیأت ریحانه الحسین (س) / تهران
سخنران: حجت الاسلام سید عباس موسوی مطلق
مرثیهخوانی: سید مجید بنی فاطمه
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: اشرفی اصفهانی، باغ فیض، خیابان ۲۲ بهمن، مجتمع فرهنگی مذهبی ریحانه الحسین (س)
*هیأت رزمندگان اسلام / تهران
سخنران: حجت الاسلام علیرضا پناهیان
مرثیهخوانی: سید مجید بنی فاطمه، علی اکبر حائری
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: خیابان فاطمی، نرسیده به تقاطع کارگر
*هیأت عشاق العباس (ع) / تهران
سخنران: شیخ مهدی حسن آبادی
مرثیهخوانی: سید مجید بنی فاطمه، حسین سیب سرخی، روحالله بهمنی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، از ساعت ۱۴ ظهر
نشانی: میدان سبلان، خیابان جانبازان غربی، نرسیده به خیابان کرمان، نبش خیابان رحمتی، ورودی اورژانس
*حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع) / تهران
سخنران: حجتالاسلام علیرضا صادقی واعظ
مرثیهخوانی: سعید هدایتیان، جواد هاشمی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: حرم مطهر حضرت عبدالعظیم (ع)، شبستان امام خمینی (ره)
*مسجد ارک / تهران
مرثیهخوانی: منصور ارضی
سخنران: شیخ عباس صراف
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: خیابان پانزده خرداد، مسجد ارک
*مسجد حضرت امیر (ع) / تهران
پیشمنبرخوانی: حسین ارضی
سخنران: حجتالاسلام سیدمحمدباقر علوی تهرانی
مرثیهخوانی: علی کرمی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از ساعت ۱۰
نشانی: خیابان کارگر شمالی، بالاتر از ایستگاه مترو
*هیأت آئین حسینی (ع) / تهران
سخنران: حجت الاسلام قرائتی
ترتیلخوانی و بیان نکات تفسیری: میثم مطیعی
مرثیهخوانی و عزاداری: میثم مطیعی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: میدان شیخ بهایی، ده ونک، آستان مقدس امامزاده قاضی الصابر (ع)
*حسینیه جلوه / تهران
مرثیهخوانی: حسن خلج
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۷:۳۰ صبح
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، کوچه زهره کرمانی، حسینیه جلوه
*هیأت محبان فاطمه الزهرا (س) / تهران
سخنران: حجت الاسلام خاتمی خوانساری
مرثیهخوانی: سعید حدادیان، حسین سیب سرخی، محمدحسین حدادیان
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان آزادی غرب، یادگار امام، مهدیه امام حسن مجتبی (ع)
*هیأت الرضا محفل بسیجیان و رهروان شهدا / تهران
سخنران: حجتالاسلام سیدجلال موسویان
مرثیهخوانی: جواد مقدم و رضا هلالی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان خیام، پایینتر از میدان محمدیه، خیابان شهید هرندی، تکیهگاه آقامرتضی علی
*هیأت کربلا / رفسنجان
مرثیهخوانی: مجتبی رمضانی
تشییع پیکر شهید گمنام و تدفین کنار هیأت
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت ماه ساعت ۱۵
نشانی: رفسنجان، از میدان شهید سلیمانی (شهدا) به سمت میدان ابراهیم
*هیأت ریحانةالنبی / تهران
شب شهادت
پیشمنبرخوانی: حجتالاسلام اهری
سخنران: حجتالاسلام عالی
مرثیهخوانی: محمدحسین پویانفر
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰
نشانی: میدان تجریش، امامزاده صالح (ع)
*مسجد جامع نظام مافی / تهران
سخنران: حجتالاسلام ناصر رفیعی
مرثیهخوانی: محمدجواد احمدی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از نماز مغرب
نشانی: بلوار آیتالله کاشانی، بعد از سهراه جنتآباد جنوبی
*هیأت محبان الرضا / تهران
سخنران: حجتالاسلام سیدحسین مؤمنی
مرثیهخوانی: محمد نوروزی و وحید یوسفی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰
نشانی: خیابان آزادی بعد از دانشگاه شریف بلوار شهید اکبری بقعه شیخ طرشتی
*هیأت مکتب الزهرا (س) / تهران
سخنران: شیخ علی خزاعی
مرثیهخوانی: محمدرضا طاهری، حسین طاهری
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۱۹:۳۰
نشانی: خیابان شریعتی، خیابان شهدای ناجا، ستاد فرماندهی تهران بزرگ حسینیه چهارده معصوم (ع)
*هیأت عبدالله بن الحسن / تهران
سخنران: حجتالاسلام حامد کاشانی
مرثیهخوانی: حنیف طاهری
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه ز نماز مغرب
نشانی: فرمانیه، دیباجیشمالی، نرسیده به بزرگراه صدر، مسجدالرضا
*مسجد شهید بهشتی / تهران
سخنران: حجتالاسلام اسماعیل رمضانی
مرثیهخوانی: سیدمهدی حسینی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان نبردش مالی، میدان نبرد
*هیأت رضا جان (ع) / تهران
سخنران: شیخ عباس صراف
مرثیهخوانی: حسن حسینخانی، محمد حسن فیضی، علی کرمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان وحدت اسلامی، خیابان فرهنگ، حسینیه شهدای قهرود
*هیأت ام البکاء / تهران
سخنران: حجت الاسلام عبدالحمید شهاب
مرثیهخوانی: علی پورکاوه، محمد حسن فیضی، محمد عطایی نیا
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: خیابان جمهوری، نرسیده به میدان بهارستان، کوچه ممتاز، حسینیه دلریش
*هیأت ثارالله / رشت
سخنران: حجتالاسلام اولادوطن
مرثیهخوانی: مهدی سلحشور و ابوذر بی وکافی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: رشت، آستان مقدس حضرت فاطمه اُخریٰ (س)
*مصلی شهر / دامغان
سخنران: آیتالله میرباقری
مرثیهخوانی: محمود کریمی، محمد کریمی و سیدمحمود علوی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از نماز مغرب
نشانی: سمنان، دامغان
* هیأت باب القبله / تهران
سخنران: حجتالاسلام سیدرضا عمادی
شعرخوانی: حسین واعظی
مرثیهخوانی: سیدعباس حسینی، مرتضی فرهنگ و سیدجواد پرئی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان جمهوری، سعید جنوبی، کوچه درختی
*هیأت پیرعطاء / تهران
سخنران: حجتالاسلام صفدری
مرثیهخوانی: عباس رحمانی، مهدی غیاثی و جواد حبیبی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۷
نشانی: سهراه امینحضور
*هیأت نورالرضا / تهران
سخنران: حجتالاسام حامد کاشانی
مرثیهخوانی: امیر عباسی و محمد رستمی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: ازگل، خیابان نوبهار، کوچه گلستان شرقی، حوزه علمیه امام خمینی، مسجد امام رضا (ع)
*فاطمیه تهران / تهران
سخنران: حجتالاسلام ناصر خلج
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱
نشانی: خیابان قزوین، دوراهی قپان، خیابان شهید تهمتن، خیابان شهید مهدوی
*هیأت عشاق الحسین (ع) / تهران
شب شهادت
سخنران: حجت الاسلام امیر انصاریان
مرثیهخوانی: علی قربانی، محمد کریمی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، ساعت ۲۰:۳۰
روز شهادت
سخنران: حجت الاسلام مهدی جعفری
مرثیهخوانی: علی قربانی، علیاکبر زادفرج، سیدمحمدرضا نوشه ور
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز ظهر و عصر
نشانی: میدان امام حسین (ع)، خیابان ۱۷ شهریور، نرسیده به چهارراه صفا، حسینیه عشاق الحسین (ع)
*هیأت مکتبالرضا / / تهران
سخنران: حجتالاسلام هاشمی گلپایگانی
مرثیهخوانی: حنیف طاهری، پیام کیانی و حسین محمدی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از نماز ظهر
نشانی: افرسیه، خیابان ۳۸، پانزده متری چهارم، مسجد روحالله
*هیأت فداییان حسین / اصفهان
سخنران: حجتالاسلام خوشنوریسزاده
مرثیهخوانی: سیدرضا نریمانی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰
نشانی: صافهان، چهارراه عسکریه، امامزاده شاه میرحمزه
*هیأت لواءالحیدر کرار (ع) / کرج
سخنران: حجت الاسلام طباطبایی
مرثیهخوانی: سید امیر حسینی، محمد شعبانپور
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: کرج، بلوار مؤذن، شهرک سپهر مسجد حضرت ولی عصر (عج)
*هیأت رهپویان وصال / شیراز
سخنران: حجتالاسلام انجوینژاد
مرثیهخوانی: علی اکبری
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از نماز مغرب
نشانی: شیراز، خیابان شهید آقایی، حسینیه سیدالشهدا
*هیأت بنی فاطمه / تهران
سخنران: مهدی توکلی
مرثیهخوانی: مهدی سماواتی
زمان: از جمعه ۱۴ اردیبهشتماه به مدت ۲ روز از ساعت ۷
نشانی: خیاابان امیرکبیر، نرسیده به چهارراه سرچشمه
*مسجد الشهدا / تهران
سخنران: مهدی توکلی
مرثیهخوانی: محمدحسین پویانفر، سید محمدرضا نوشه ور
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشت، بعد از نماز مغرب و عشاء
نشانی: بزرگراه محلاتی، پل عابر پیاده
*هیأت بیتالعباس / تهران
سخنران: حجتالاسلام مرتضی سعیدی
مرثیهخوانی: محسن عربخالقی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: خیابان پیروزی، خیابان نبرد شمالی، کوچه شهید امیراسماعیلی ثانی
*هیأت رزمندگان / قم
سخنران: حجتالاسلام سیدجواد سبحانی
مرثیهخوانی: حسن شالبافان
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: قم، گلزار شهدای علی بن جعفر علیه السلام حسینیه امام خامنهای مدظله العالی
*هیأت یا امام حسین / تهران
سخنران: حجتالاسلام عباس صراف
مرثیهخوانی: کاظم غفارنژاد و پیام کیانی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: میدان خراسان، کوچه نور مهدی، حسینیه موسی بن جعفر
*اجتماع صادقیون / تهران
سخنران: حجتالاسلام سید علیرضا حسینی
مرثیهخوانی: سعید حدادیان، امیر عباسی، رضا هلالی، علی ورکاوه و محمدحسین حدادیان
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از ساعت ۱۰
نشانی: فلکه دوم صادقیه
*هیأت عشاق العباس / قم
سخنران: حجتالاسلام بیگدلی
مرثیهخوانی: حسن عطایی
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشتماه از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: قم، باجک، کوچه دوم، حسینیه کربلا
*هیأت فاطمیون / تهران
پیشمنبرخوانی: مهدی آصفی
سخنران: حجتالاسلام عباس صراف
مرثیهخوانی: علیاکبر زادفرج
زمان: از جمعه ۱۴ اردیبهشتماه به مدت ۲ روز از ساعت ۷
نشانی: خیابان مجاهدین اسلام، چهارراه آبسردار، حسینیه فاطمیون
*هیأت اصحابالحسین / تهران
سخنران: حجتالاسلام قنبریان
مرثیهخوانی: مهدی رسولی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشتماه از نماز مغرب
نشانی: خیابان انقلاب، مسجد دانشگاه تهران
*حسینیه اعظم / زنجان
سخنران: حجتالاسلام حسین انصاریان
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: زنجان، حسینیه اعظم زنجان
* دارالولایه حضرت امیرالمؤمنین (ع) / سمنان
سخنران: شیخ مهدی حسن آبادی
مرثیهخوانی: سید مهدی میرداماد، حسین ستوده
زمان: پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت، از ساعت ۲۰
نشانی: سمنان، خیابان آستانه، حسینیه اعظم سمنان
*حسینیه اعظم ثارالله (ع) / ارومیه
سخنران: حجت الاسلام امامی
مرثیهخوانی: میثم مطیعی
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۱:۳۰
نشانی: ارومیه، بلوار ۷ تیر، جنب ترمینال شهرستان، حسینیه اعظم ثارالله (ع)
*مسجد محمدخان بیک / قزوین
سخنران: حجتالاسلام مجید شجاعی
مرثیهخوانی: حسین ستوده، مهدی نظری و علیاکبر حسنزاده
زمان: جمعه ۱۴ اردیبهشت، از ساعت ۲۰:۳۰
نشانی: قزوین، چهارراه راهنمایی، مسجد محمدخان بیک
*هیأت ثارالله / زنجان
سخنران: حجتالاسلام اسماعیل رمضانی
مرثیهخوانی: مهدی رسولی
زمان: شنبه ۱۵ اردیبهشتماه از ساعت ۱۷
نشانی: زنجان، گلزار شهدای پایین، حسینیه شهدا
کد خبر 6094902 فاطمه علی آبادی